Maar liefst 61,3 procent van de 1610 personen die onze enquête over de schoolvakanties invulden, verkiest de nieuwe Franstalige schoolkalender. Na de wetenschappelijke consensus zijn nu ook de ouders, leerkrachten, leerlingen en organisatoren van vrijetijdsinitiatieven gewonnen voor een kortere zomervakantie en een schooljaar met lesblokken van 7 à 8 weken, telkens afgewisseld met 2 weken rust. Minister Weyts, waar wacht u op?

Grote voorkeur voor gelijkmatige indeling schooljaar
Zowel Franstaligen als Nederlandstaligen verkiezen het Franstalige schoolritme voornamelijk omwille van de gelijkmatigere indeling van het schooljaar (58,05 procent) en de langere rustperiodes tussen de lesblokken (20,16 procent). Het nieuwe Franstalige schoolritme omvat immers niet enkel een kortere vakantie, ze vertrekt bovenal vanuit het principe dat lesblokken van 7 à 8 weken steevast afgewisseld worden met 2 weken verlof. Het verhaal dat leerkrachten hun heilige zomervakantie van 2 maanden niet willen laten inkorten is dankzij de enquête ook ontkracht. 68,3 procent van de Nederlandstalige leerkrachten is voorstander van het Franstalige schoolritme, net als 62,54 procent van de Franstalige leerkrachten.

Leerkracht getuigt
Een Franstalige leerkracht getuigde via de enquête over de positieve effecten van de gelijkmatigere indeling van het schooljaar:

1. Al 15 jaar merk ik hoezeer leerlingen na 7 weken les nood hebben aan tijd om uit te rusten, te spelen.. Eindelijk krijgen ze die tijd nu.
2. Pas na 2 weken verlof zijn leerlingen echt uitgerust.
3. Als leerkracht kan ik 2 weken verlof ideaal gebruiken: de 1ste week als volwaardige rusttijd, de 2de week als voorbereidingstijd voor mijn lessen. Zo sta ik uitgeruster en beter voorbereid voor de klas.
4. Tijdens 2 weken verlof vergeet ik eventuele conflicten met leerlingen. Na die 2 weken sta ik weer minder ‘bevooroordeeld’ voor de klas.
5. Het klopt dat we in mei amper les kunnen geven door de lentevakantie en de verschillende feestdagen, maar langs de andere kant hebben we dit schooljaar wel ononderbroken les gegeven tussen Carnaval en Pasen. Die lesperiode was dan ook veel productiever dan in de vorige jaren.

Mooi weer en gewoonte
Wie toch het Nederlandstalige schoolritme verkiest, doet dat voornamelijk omwille van de langere zomervakantie, bijvoorbeeld omdat het fijner is om vrij te zijn als het mooi weer is of omdat heel lange reizen dan mogelijk zijn (33,68%) of uit gewoonte (13,72%). Andere redenen zijn een voorkeur voor een lentevakantie die samenvalt met Pasen, verontwaardiging dat Franstalig België zonder ‘toestemming’ van Vlaanderen een nieuw schoolritme heeft ingevoerd… Allemaal zijn dat begrijpbare redenen, maar ze houden geen rekening met de echte noden van leerlingen en leerkrachten. Noden waarop schoolvakanties primair moeten inspelen.

Massale oproep voor samenvallende schoolvakanties
Los van het specifieke schoolritme, vraagt 88,7 procent van alle respondenten dat de schoolvakanties in heel het land weer samenvallen. 67,95 procent ervaart immers zeer concrete problemen nu dat niet meer het geval is. Tal van families kunnen niet meer samen hun vakantietijd doorbrengen, omdat de kinderen bijvoorbeeld naar het Nederlandstalig onderwijs gaan, terwijl de ouders lesgeven in het Franstalig onderwijs of omgekeerd. Dat leidt ertoe dat sommige leerlingen, met name kleuters, toch onwettig afwezig zijn wanneer de andere gezinsleden verlof hebben. Ook in het volwassenenonderwijs, deeltijds kunstonderwijs, sportclubs… zijn er meer afwezigheden wanneer er een schoolvakantie is in de andere taalgemeenschap. Bovendien signaleren enkele Vlaamse leerkrachten uit immersiescholen in de Franse gemeenschap dat ze terug zullen keren naar Vlaanderen; zodat ze opnieuw dezelfde vakantie hebben als hun kinderen. Misschien een goede zaak voor het lerarentekort in Vlaanderen, maar wilden we niet allemaal – en de N-VA op kop – dat Franstalige Belgen beter Nederlands zouden spreken?

Minister Weyts, kom in actie
Tot slot maakt deze enquête duidelijk dat ook in de Vlaams gemeenschap de indeling van het schooljaar wel degelijk een actueel onderwerp is. 40,4 procent van alle respondenten zijn Nederlandstalig en 30 procent van alle Franstalige respondenten woont in Vlaanderen, wellicht in de Vlaamse rand. 40 procent van iedereen die de enquête heeft ingevuld, los van de moedertaal of woonplaats, is betrokken bij het Nederlandstalig onderwijs. Ben Weyts is als Vlaams minister bevoegd voor alle mensen die achter deze percentages schuilgaan. Met mijn collega-schepenen van Onderwijs in Brussel Ans Persoons, Elke Roex, Lydia Desloover en onze Vlaamse fractieleidster Hannelore Goeman vraag ik dan ook met aandrang aan de Minister om het Franstalige schoolritme ook in Vlaanderen door te voeren. Na alle wetenschappelijke conclusies, is de bevolking nu zelf immers ook overtuigd van deze schoolkalender. Tijd om in actie te komen, meneer de Minister!

Raadpleeg hier de resultaten van de enquête in detail.

Beluister hier mijn interview bij de Franstalige radiozender VivaCité, waarin ik de resultaten van de enquête voorstel.

Op zondag 25 juni, tussen 11.30 en 19 uur, vindt onze jaarlijkse Vooruit-BBQ plaats! Koop hier je tickets.

• Vlees, vis, halal, vegetarisch à volonté
• 15 euro per kaart in voorverkoop / 20 euro aan de kassa
• 5 euro per steunkaart (indien je niet kan komen)
• Geweldige kinderanimatie
• Locatie: Lokaal Dienstencentrum Randstad, Hovenierstraat 47 in Sint-Jans-Molenbeek

Le dimanche 25 juin, entre 11h30 et 19h, nous organisons avec Vooruit Molenbeek notre BBQ annuel ! Achetez vos tickets ici.

• Viande, poisson, halal, végétarien à volonté
• 15 euros par ticket en prévente / 20 euros à la caisse
• 5 euros par ticket de soutien (si vous ne pouvez pas venir)
• Activités pour les enfants
• Lieu: Rue du Jardinier 47 à Molenbeek-Saint-Jean

Heerlijke en betaalbare lokale producten, gratis water, een prachtig dakterras, publieke toiletten… De gloednieuwe kiosk ‘L’écluse’ in het park aan de Ninoofsepoort heeft alles in huis om er gezellige, ontspannende momenten te beleven. Samen met minister van Leefmilieu Alain Maron en burgemeester Catherine Moureaux mocht ik op vrijdag 28 april deze nieuwe kiosk inhuldigen.

Bar en workshops
De kiosk is een welgekomen nieuwe ontmoetingsplek in en voor de buurt rond de Ninoofsepoort. Het concept achter ‘L’écluse’ is dan ook mee uitgewerkt door de buurtbewoners zelf, onder begeleiding van JES vzw. De kiosk zal enerzijds fungeren als een bar met lokale producten, verkrijgbaar aan toegankelijke prijzen. De Facebookpagina belooft ook om regelmatig een streepje achtergrondmuziek te voorzien. Anderzijds zal L’Ecluse allerlei workshops organiseren, zoals yogalessen en repaircafés.

Zero afval en opleidingen
Zelf ben ik ook opgetogen over het duurzame karakter van de kiosk. Naast het aanbod aan lokale producten, zet l’Ecluse immers in op zero afval en zero verspilling via een ingenieus stockbeheer, recyclage en nuttige aanwending van onverkochte producten. Bovendien worden er opleidingen georganiseerd voor iedereen die in de horecasector wil stappen.

Toe-eigening door buurt
De kiosk is de kers op de taart voor het Ninoofsepoortpark. Meer dan 15 jaar lang heb ik als voormalige buurtbewoner, Molenbeekse schepen en Brussels parlementslid gestreden om deze voormalige industriële site met verlaten loodsen op de grens van Anderlecht, Molenbeek en Brussel-stad om te vormen tot een groene ontspanningszone. Vandaag hebben we de uitdaging om het prachtige park ten volle te laten gebruiken door de buurt. Daarvoor ondernemen we als gemeente verschillende initiatieven. We zorgden voor een speeltuin en een fresco, gemaakt met kinderen uit de buurt, op één van de blinde muren langs het park. Binnenkort komt er op de hoek van de Heyvaertstraat en het park ook een nieuw gebouw met gemeentelijke woningen voor gezinnen. Zo laten we het park nog meer leven.

Ik nodig iedereen van harte uit om er eens langs te gaan!

Met een feestelijke inhuldiging, in het bijzijn van Leefmilieuminister Alain Maron, openden we de kiosk.

Sinds het begin van dit schooljaar is de vakantiekalender van het Franstalig onderwijs grondig hertekend. Er zijn nu telkens 7 à 8 weken les, afgewisseld met 2 weken vakantie. De zomervakantie duurt daardoor 2 weken minder lang. De herfst- en carnavalsvakantie duren dan weer een week langer en de paasvakantie valt steeds in dezelfde periode. Aan de hand van een enquête onderzoek ik wat jullie ervan vinden. 

Zelf pleit ik samen met de andere Vooruit-schepenen van Nederlandstalig Onderwijs in Brussel om dit nieuwe Franstalige ‘schoolritme’ ook in het Nederlandstalig onderwijs toe te passen. Deze hervorming verkleint immers de ongelijkheid tussen onze leerlingen en geeft ook meer tussentijdse rust aan leerkrachten.

Lange zomervakantie = veel leerverlies

De huidige overdreven lange zomervakantie is deels historisch te verklaren. Omdat kinderen vroeger hun ouders tijdens de zomermaanden moesten helpen op het veld, waren 2 maanden vakantie gewoonweg noodzakelijk. Een achterhaalde situatie, maar wel één die vandaag nog leidt tot heel wat leerverlies, zeker bij kansarme kinderen die minder spontane leermogelijkheden hebben dan kansrijke kinderen. Op lange termijn stapelt dat jaarlijkse leerverlies zich op en wordt de ongelijkheid tussen kansarme en -rijke kinderen alleen maar groter. Heel concreet zou de kloof tussen kwetsbare en kansrijke kinderen voor de helft ontstaan in de zomer (onderzoek Kristof De Witte en Letizia Gambi). 9 weken geen school betekent vaak ook minder sport, minder structuur, ongezonder eten, sociale isolatie… In onze hoofdstad komen anderstalige kinderen uit het Nederlandstalig onderwijs bovendien vaak nog eens 2 maanden lang niet in contact met hun schooltaal. Kwetsbare kinderen lopen tijdens de zomervakantie zelfs een taalachterstand van gemiddeld 3 maanden op (onderzoeksrapport SERV).

Voordelen Franstalig schoolritme

Caroline Désir (PS), de Franstalige minister van Onderwijs, stelde paal en perk aan deze onhoudbare situatie. Ze voerde in september 2022 een nieuw ‘schoolritme’ in het Franstalig onderwijs in: 7 tot 8 lesweken worden nu steeds afgewisseld met 2 weken vakantie. De zomervakantie is ingekort tot 7 weken. 2 weken minder lang zomerverlof en dus 2 weken minder leerverlies. Het aantal schooldagen is nog steeds hetzelfde, maar de lesperiodes zijn nu evenwichtiger verdeeld over het hele schooljaar. De herfst- en carnavalvakantie duren nu ook 2 weken, waardoor echte rustperiodes voor leerlingen én leerkrachten zijn. In de Franse gemeenschap was het ziekteverzuim bij scholieren en leerkrachten na de recentste herfstvakantie, die dus voor de eerste keer 2 weken duurde, alvast beduidend kleiner dan in vorige schooljaren (cijfers kabinet Désir). Ook de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), het belangrijkste adviesorgaan van de Vlaamse regering, ziet een grote meerwaarde van zo’n ‘7/2-ritme’: ‘De lesperiodes van 7 à 8 weken geven een vaste periodiciteit om de leerstof te structureren en af te werken en om de leerlingen tijdig te evalueren en leerproblemen sneller vast te stellen.’ Bovendien wordt dit systeem of een variant ervan ook toegepast in heel wat andere buurlanden, zoals Nederland, Frankrijk en Duitsland.

Surrealisme in Brussel

Voor heel wat Brusselse gezinnen zou de invoering van het ‘7/2-ritme’ ook een praktische zegen zijn. Talloze Brusselse gezinnen hebben kinderen die naar het Nederlandstalig onderwijs gaan én kinderen die naar het Franstalig onderwijs gaan. Die kinderen hebben dus niet meer altijd op hetzelfde moment vakantie. Dat bezorgt deze ouders enorme kopzorgen, bijvoorbeeld om de opvang van hun kinderen te regelen of om samen een vakantie te plannen. Als vader van een zoon die naar een Nederlandstalige school gaat en een tweede zoon die naar het Franstalig onderwijs gaat, getuigde ik daarover in een interview met Bruzz. Daarnaast zijn er Nederlandstalige leerkrachten die les geven in het Franstalig onderwijs en vice versa. Wanneer hun kinderen nu verlof hebben, staan zij voor de klas of omgekeerd. Ook in de vrijetijds- en jeugdsector leiden de niet-samenvallende vakanties tot moeilijkheden.

Vul onze enquête in

Met de andere Vooruit-schepenen van Nederlandstalig Onderwijs en Hannelore Goeman, onze fractieleidster en onderwijsexperte in het Vlaams Parlement, proberen we dit thema opnieuw op de Vlaamse politieke agenda te zetten. Dat doen we ook met een enquête waarvan we hopen dat ze massaal ingevuld wordt. Ben jij leerling, ouder, leerkracht of organisator van een opvanginitiatief? Of gewoon een betrokken burger?  Vul onze vragenlijst dan zeker in (duurt 2 minuten). Jouw advies is voor ons heel belangrijk, welke mening je ook over dit onderwerp hebt. Alvast bedankt!